18 Yanvar  2016-cı il
tarixdə Xocalı rayon İcra hakimiyyətinin təşkilatçılığı ilə Xocalı rayon
Mədəniyyət evində  “20 Yanvar Faciəsi”nin 26-cı il dönümü ilə əlaqədar
ümumrayon tədbiri keçirilmişdir. Tədbir ilk olaraq Ulu Öndərin abidəsinin
ziyarəti  ilə başlanılmışdır. Abidənin önünə ehtiram əlaməti olaraq tər
gül dəstələri düzülmüşdür.  İlk öncə şəhidlərimiz bir dəqiqəlik sükutla
yad edildi, daha sonra tədbiri giriş sözü ilə açan rayon İcra hakimiyyəti
başçısının müavini, İctimai-siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin müdiri Lamiə
Qarayeva xalqımızın başına  gətirilən müsibətlər barədə tədbir
iştirakçılarına geniş məlumat veridi. Çıxışında vurğuladı ki, bugünkü
tədbirimizin əsas məqsədi insanlığa qarşı törədilmiş bu ağır cinayəti bir daha
xatırlamaq  və yaddaşlara daha dərin həkk etməkdir. Heç bir xalq, heç bir
millət, heç bir dövlət belə sabahı üçün yaşayacağı hansısa bir bədbəxt
hadisədən və ya tarixi məğlubiyyətdən sığortalanmır. Azərbaycan xalqı belə.
Ancaq xalqımızın ən əvəzedilməz xarakteri, xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki,
bütün bu tarixi çətinliklərə baxmayaraq heç bir zaman öz mübarizə əzmini
itirməmiş və düşmənlərinə qarşı hər zaman qətiyyətlə mübarizə
aparmışdır.  

      Daha sonra söz Xocalı rayon İcra  hakimiyyətinin başçısı
Şahmar Usubova verildi. Cənab Başçı çıxışında bildirdi ki, hər bir xalqın
tarixində həm faciəli məqamlar, həm də qəhrəmanlıq səhifələri olur. Çox nadir
hallarda bu iki məqam üst-üstə duşur. Azərbaycan xalqı 1990-cı ilin Qanlı
Yanvarını həm faciə, həm də qəhrəmanlıq səhifəsi kimi yaşadı. O müdhiş gecə
Azərbaycan xalqı sınağa çəkildi. Həm xalqın öz içində yetişdirdiyi
qəhrəmanlar  üzə çıxdı, həm də ona başçılıq edənlərin kimliyi bəlli oldu.
Milli azadlığı, ölkəsinin ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəyə qalxmış dinc
əhaliyə divan tutulması, kütləvi terror nəticəsində yüzlərlə günahsız insanın
qətlə yetirilməsi və yaralanması totalitar sovet rejiminin süqutu 
ərəfəsində onun cinayətkar mahiyyətini bütün dünyaya bir daha nümayiş
etdirdi.  Beləliklə, qoşunların qanunsuz yeridilməsi nəticəsində Bakıda və
respublikanın rayonlarında 147 nəfər öldürülmüş, 744 nəfər yaralanmış, 841
nəfər qanunsuz həbs olunmuş, onlardan 112 nəfəri SSRİ-nin müxtəlif şəhərlərinə
aparılaraq həbsxanalarda saxlanılmışdı. Hərbi qulluqcular tərəfindən 200 ev və
mənzil, 80 avtomaşın, o cümlədən təcili yardım maşınları dağıdılmış, yandırıcı
güllələrin törətdiyi yanğınlar nəticəsində külli miqdarda dövlət əmlakı və
şəxsi əmlak məhv edilmişdir. 1990-cı ilin yanvar qırğını nə qədər faciəli olsa
da, Azərbaycan xalqının iradəsini, milli azadlıq uğrunda mübarizə əzmini qıra
bilmədi. Həmin müdhiş gecədə həlak olan vətən oğulları Azərbaycanın tarixinə
parlaq səhifə yazdılar, xalqın milli azadlığı, müstəqilliyi üçün yol
açdılar... 

    Qanlı Yanvar hadisələrinə yalnız 1994-cü ildə  tam siyasi-hüquqi qiymət verildi, faciənin
günahkarlarının adları açıq şəkildə bəyan edildi. 20 Yanvar faciəsinə dövlət
səviyyəsində tam  siyasi-hüquqi qiymət verilməsi məsələsi ümummilli lider
Heydər Əliyevin sayəsində həllini tapmışdır. Onun tövsiyəsi ilə 1994-cu ilin
fevral ayında Milli Məclisin xüsusi sessiyası keçirilmişdir. Sessiya 1990-cı il
yanvarın 20-də Sovet Silahlı Qüvvələrinin Bakı şəhərinə və respublikanın bir
necə rayonuna yeridilməsini, nəticədə haqq və ədalətin müdafiəsi naminə
küçələrə çıxmış silahsız adamların qəddarcasına qətlə yetirilməsini Azərbaycan
xalqına qarşı totalitar kommunist rejimi tərəfindən hərbi təcavüz və cinayət
kimi qiymətləndirmişdir. Xalq hərəkatını boğmaq üçün 20 Yanvar faciəsini təşkil
etmiş Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası, Sovet dövləti və höküməti
rəhbərliyinin, o cümlədən şəxsən Mixail Qorbaçovun Azərbaycan xalqına qarşı
ağır cinayət törətdiyi qeyd olunmuşdur. Eyni zamanda, xalqa qarşı törədilən
hərbi təcavüzə görə məsuliyyətin o dövrdəki respublika rəhbərliyinin (Əbdurrəhman
Vəzirov, Ayaz Mütəllibov, Viktor Polyaniçko, Vaqif Hüseynov) üzərinə düşdüyü,
onların Azərbaycan xalqına xəyanət etdikləri qeyd olunmuşdur.
            Bakının ən yüksək
nöqtələrindən birində hər bir azərbaycanlı üçün müqəddəs and yerinə çevrilmiş
bir yer var. Bu, 20 Yanvar qurbanlarının və Ermənistanın hərbi təcavüzünə qarşı
döyüşlərdə həlak olanların dəfn edildiyi Şəhidlər xiyabanıdır. Hər il yanvarın
20-də minlərlə insan Vətənin azadlığı və suverenliyi uğrunda canlarından keçmiş
Azərbaycan oğul və qızlarının əziz xatirəsini ehtiramla yad etmək üçün buranı
ziyarət edir. 20 Yanvar faciəsi, eyni zamanda həm ümumxalq faciəsi, həm də
müstəqillik, istiqlal və hürriyyət uğrunda xalqımızın apardığı milli azadlıq
hərəkatının zirvəsi kimi Azərbaycan tarixinə həkk olunub. Ümummilli lider
Heydər Əliyevin söylədiyi kimi, bu təcavüz xalqımızı mənəvi cəhətdən cox
sarsıtsa da, itkilərə məruz qoysa da, onun mənliyini tapdalaya bilmədi,
qürurunu sındıra bilmədi, qəhrəmanlıq salnaməsinə yeni bir səhifə kimi yazıldı.
Tariximizin bu səhifəsi imperiya güllələrinin səsindən açılsa da,
şəhidlərimizin qanı ilə yazıldı.           Həm də əbədi olaraq!